Fizlet-et ekzekutohen nga cdo browzer Java-enabled i versioneve tё fundit tё Windows & sistemit operativ Mac .
Nёse Fizslet-et nuk ekzekutohen, kliko kёtu pёr t'u ndihmuar nё pёrditёsimin e Java dhe Java sigurisё.
Lёvizja rrethore e njёtrajtshme
· Lёvizja quhet rrethore, kur trajektorja sipas sё cilёs lёviz trupi (pika materiale) ёshtё rreth.
· Kёndi i rrotullimit. Pёr tё pёrcaktuar vendndodhjen e trupit nё lёvizjen rrethore, ёshtё mё e pёrshtatshme tё pёrdoren koordinatat r, θ,                  Â
 siç tregohen nё fig. 1.
Vendndodhja e pikёs materiale nё çdo çast kohe pёrcaktohet nga kёndi i rrotullimit θ, qё ёshtё kёndi qё formon rrezja e rrethit OP me boshtin OX i shoqёruar me shenjat (+) ose (-),nё varёsi tё kahut tё rrotullimit. Zakonisht, si kah pozitiv merret kahu kundёrorar.
· Radiani. Njёsia matёse e kёndit nё sistemin SI ёshtё radiani (rad). Radiani shprehet si raport i gjatёsisё l tё harkut tё pёrshkuar nga pika materiale, me rrezen r tё trajektores rrethore, pra:
                                                                                                                                            (1)   Â
   Shpesh, kёndi i rrotullimit shprehet nё gradё (°), kthimi i sё cilёs nё njёsitё e sistemit SI, bёhet me anё tё shprehjes:    Â
                                                                                                                         (2)
                                                                                                                                                                                                                                                                       Fig. 1
Nё ngjashmёri me zhvendosjen, pёrkufizojmё zhvendosjen kёndore, tё pёrcaktuar me anё tё barazimit:  ∆q = q2 - q1 ,                                             Â
Â
ku q1   dhe q2 janё pёrkatёsisht vendndodhja fillestare dhe pёrfundimtare, siç tregohet nё figurёn 2. Zhvendosja kёndore
shoqёrohet me shenjёn (+) ose (-), nё vartёsi tё kahut tё rrotullimit.
· Shpejtёsia kёndore mesatare. Pёr lёvizjen rrethore, shpejtёsia kёndore mesatare pёrkufizohet si raport i zhvendosjes kёndore
Δθ, me intervalin e kohёs Δt gjatё sё cilёs ёshtё zhvendosur trupi:
                                                                                                                                (3)
Nёse intervalet e kohёs Δt janё shumё tё vogla, atёhere shpejtёsia kёndore mesatare shkon te shpejtёsia kёndore e çastit: ω.                                          Fg. 2
· .: Lёvizja rrethore e njёtrajtshme Nёse gjatё lёvizjes rrethore shpejtёsia kёndore ёshtё konstante, lёvizja quhet rrethore                                            Â
e njёtrajtshme. Nё kёtё rast, shpejtёsia kёndore mesatare dhe shpejtёsia e çastit  janё tё barabarta, pra: ωmes  = ω.                                                   Â
                              , ose                          (4)
· Lidhja midis shpejtёsisё kёndore dhe shpejtёsisё lineare. Nё lёvizjen rrethore tё njёtrajtshme, vetёm madhёsia e shpejtёsisё lineare ёshtё konstante, ndёrsa drejtimi i saj ndryshon vazhdimisht dhe ka drejtimin e tangentes nё rreth nё çdo çast. Nё bazё tё barazimeve (1) dhe (4), duke pranuar se θ0=0, gjejmё:
                      , nga  ana tjetёr shpejtёsia lineare ёshё:  . Qё kёtej del se:
                                                                                            v = ω·r                                          (5)         Â
                                                                                                                                                                                                                                                                      Â
                                                       Â
Nёse trupi  kryen lёvizje rrethore tё njёtrajtshme me shpejtёsi kёndore tё njёjtё, por nё trajektore rrethore me rreze                                           Fig. 3
 tё ndryshme, madhёsia e shpejtёsisё sё saj lineare nuk ёshtё e njёjtё, siç tregohet nё fig. 3b.Â
· Perioda dhe frekuenca   Gjatё lёvizjes rrethore, trupi (pika materiale) rikthehet vazhdimisht nё tё njёjtёn vendndodhje me kalimin e kohёs. Dy madhёsi fizike qё shёrbejnё pёr tё pёrshkruar kёtё karakteristikё tё veçantё tё lёvizjes rrethore janё perioda dhe frekuenca. Perioda T,  ёshtё koha gjatё tё cilёs pika materiale kryen njё rrotullim tё plotё. P.sh., perioda e rrotullimit tё Hёnёs rreth Tokёs ёshtё afёrsisht 27 ditё, e Tokёs rreth Diellit ёshtё 1 vit. Njёsia matёse e periodёs nё sistemin SI ёshtё sekonda (s). Numrin e rrotullimeve tё plota qё kryen pika materiale gjatё njёsisё sё kohёs e quajmё frekuencё, e cila lidhet me periodёn me shprehjen
                                                                                                                                 (6)
Njёsia matёse e frekuencёs nё sistemin SI, ёshtё s-1 qё quhet hertz (Hz), pra: 1 Hz = 1 s-1. Lidhja midis frekuencёs dhe shpejtёsisё kёndore ёshtё:
                                                                                                                (7)
· Nxitimi qendёrsynues. Nё lёvizjen rrethore tё njёtrajtshme, ndёrsa shpejtёsia kёndore dhe madhёsia e shpejtёsisё lineare janё konstante, drejtimi i shpejtёsiё j linear ndryshon vazhdimisht. Rrjedhimisht, levizja rrethore e njetrajtshme eshte levizje me nxitim. Pёr tё pёrcaktuar drejtimin dhe kahun e nxitimit, i referohemi fig.4, nё tё cilёn janё paraqitur shpejtёsitё lineare tё pikёs materiale gjatё lёvizjes rrethore me rreze r, nё çaste tё ndryshme kohe. Duke shёnuar me ndryshimin e vektorёve tё shpejtёsisё lineare gjatё intervalit tё kohёs ∆t. Nga fig.4 duket se , rrjedhimisht ekziston nxitimi mesatar:
                                                                                               (8)
 Kur intervali i kohёs ∆t zvogёlohet, nga fig..4, duket se vektori shkon drejt qendrёs sё trajektores rrethore. Pёr interval pambarimisht tё vogёl tё kohёs , vektori i ndryshimit tё shpejtёsisё , rrjedhimisht edhe vektori i nxitimit tё çastit, shkon drejt qendrёs sё trajektores rrethore, prandaj quhet nxitim qendёrsynues (radial). Madhёsia e tij jepet me shprehjen:
                                                                                      (9)
                                                                                                                                                                                                                                                                     Fig. 4
Shpjegimi i funksionimit tё Fizlet-it
Ju lutem pritni sa tё ngarkohet plotёsisht animiacioni. Kliko mbi butonin Rifillo mё poshtё
Njё pikё (e kuqe) mbi rrotёn qё rrotullohet tregohet nё animacion (pozicioni ёshtё dhёnё nё metra dhe koha nё sekonda). Rifillo.
- Vini re se vlera e shpejtёsisё sё pikёs kuqe ёshtё konstante. A ёshtё konstant vektori i shpejtёsisё?
- Kliko kёtu pёr tё parё vektorin e shpejtёsisё. Pasi ta shikoni vektorin rimendoje pёrgjigjrn: a ёshtё shpejtёsia vektoriale e pikёs sё kuqe konstante?
- Cili ёshtё drejtimi i vektorit tё nxitimit tё pikёs kuqe? Kliko kёtu pёr tё parё vektorёt e nxitimit dhe shpejtёsisё.
- Si ta krahasosh vlerёn e shpejtёsisё tё pikёs kuqe me vlerёn e shpejtёsisё tё njё pike tjetёr, njё e gjelbёrt, e cila ёshtё nё gjysmё tё rrezes larg pikёs kuqe? Kliko kёtu pёr tё parё tё dy pikat. Pёr qartёsi pika gjebёrt ёshtё treguar nё anё tё kundёrt tё pikёs kuqe.
- Pёrse vlera e shpejtёsisё e pёs gjellbёrt ёshtё mё e vogёl se vlera e shpejtёsisё sё pikёs kuqe?
- Si krahasohen madhёsia e nxitimit tё pikёs kuqe me madhёsinё e nxitimit tё pikёs gjelbёrt? Kliko kёtu pёr tё parё tё dyja pikat, vektorёt e shpejtёsve dhe tё nxitimeve tё tyre.